جعبه لایتنر چطور به یادگیری کمک می‌کند؟

جعبه لایتنر، یک کمک آموزشیِ کاربردی!

شاید یکی از چالش‌های بزرگ یادگیری، زمان زیادی باشه که باید در روز برای حفظ کردن مطالب و درس خواندن صرف کنیم. یک پروسه طولانی، خسته‌کننده و پر تکرار که زمانی طاقت‌فرسا‌تر می‌شه که چند شب مانده به امتحان، سعی کنی تمامی مطالب رو یک‌جا حفظ کنی، جعبه لایتنر یکی از وسایلیه که می‌تونه این چالش رو برای شما راحت‌تر کنه.تحقیقات نشون داده که حرف اکثر معلمامون که می‌گفتن “اگر در طول ترم می خوندی، الان اوضاعت این نبود” درست بوده.

این تحقیقات ثابت کردن که می‌شه وقت کمتری صرف درس خوندن کرد و نکات بیشتری رو به خاطر سپرد به شرطی که فواصل زمانی بین هر بار خوندن رو بیشتر کنیم.اسم این تکنیک Spaced Repetition  یا تکرار فاصله داره. این تکنیک پدیده ذهنی به اسم Spacing Effect یا “اثر فاصله” رو تحریک می‌کنه که در اون حافظه قادر به ثبت هرچه راحت تر اطلاعات خواهد بود. این پدیده تنها موقعی اتفاق می‌افته که مطالب دربازه‌های زمانی فاصله‌دار فرا گرفته بشن.

بازه زمانی بیشتر بین هر دور درس خواندن، تکرار و فشار بر روی ذهن و حافظه در اون دور رو کاهش می‌ده و در نهایت متوجه می‌شیم که سریع‌تر و با تکرارِ به مراتب کمتر مطالب بیشتری رو به خاطر سپردیم و سخت‌تر اطلاعاتی که حفظ کردیم رو فراموش می‌کنیم.

جعبه لایتنر

بندیکت کری در کتاب How We Learn میگه: وقتی بعد مدتی به مطلبی که قبلا خوندیم مراجعه کنیم، اگر مقداری از اون رو فراموش نکرده باشیم، صرف کردن وقت بیشتر برای خواندن دوباره و دوره اون، بیهوده است. پیرس هاوارد در کتاب The owner manual for the brain میگه: کاری که فعالیت ذهنی بالایی رو بخواد، احتیاج به بازه بیشتری برای نهادینه شدن داره، مثل حفظ کردن کلمات جدید. به عبارتی با حفظ کردن حجم بالایی از مطالب در زمان کوتاه، مطالب جدیدتر اطلاعات قدیمی تر که هنوز وقت کافی برای نهادینه شدن نداشتن رو پس می زنن و پاک می کنن. بنابراین اطلاعاتی که در بازه زمانی کوتاه حفظ کردیم، راحت تر فراموش می کنیم.

کاری که فعالیت ذهنی بالایی رو بخواد، احتیاج به بازه بیشتری برای نهادینه شدن داره، مثل حفظ کردن کلمات جدید.

حفظ لغت به روش لایتنر، لایتنر برای خواندن زبان انگلیسی

سیستم لایتنر (Leitner System) بر اساس تکنیک Spaced Repetition طراحی شده. در این سیستم با تکیه بر Spacing Effect، یادگیری اتفاق می‌افته. یکی از کاربردهای این سیستم در یادگیری زبان، کمک اون به حفظ کلمات جدیده. برای اجرای سیستم لایتنر به تعدادی فلش کارت و حداقل ۳ جعبه احتیاج داریم.

جعبه لایتنر

برای هر کدوم از جعبه‌ها بازه زمانی مشخصی  تعیین می‌کنیم. فواصل زمانی هر جعبه به ترتیب بیشتر می‌شن. مثلا جعبه اول هرروز، جعبه دوم یکشنبه‌ها و سه شنبه‌ها و جعبه سوم فقط جمعه‌ها. با این کار، ما در اصل به خودمون قول می‌دیم که محتویات اون جعبه رو در بازه تعیین شده مخصوص خودش دوره کنیم. تمام فلش کارت‌ها رو در جعبه اول قرار می‌دیم. دو جعبه دیگه خالی هستند.

روز شنبه، از جعبه اول شروع می‌کنیم. فلش کارت‌های جعبه اول رو دونه دونه دوره می‌کنیم و پاسخ میدیم. هر فلش کارتی که تونستیم درست پاسخ بدیم به جعبه بعدی می‌ره و هرکدوم که فراموش کرده باشیم در جعبه اول می‌مونه. این کار رو تا زمانی ادامه می‌دیم که فلش کارت‌های جعبه اول رو یک دور کامل دوره کرده باشیم.

روز یکشنبه، ما ۲ تا جعبه داریم که باید دوره کنیم: جعبه اول که باید هرروز دوره بشه، و جعبه دوم که روزهای یکشنبه و سه شنبه رو براش تعیین کرده بودیم. دوباره روند بالا رو برای جعبه اول تکرار می‌کنیم. بعد از اینکه تمامی فلش کارت‌های جعبه اول رو دوره کردیم، نوبت به جعبه دوم می‌رسه. باز هم اگر کارتی رو به درستی به خاطر سپرده باشیم اون رو به جعبه بعدیش، یعنی جعبه سوم، انتقال می‌دیم و در غیر این  صورت، اون رو به جعبه اول بر می‌گردونیم. باز هم این روند تا جایی ادامه پیدا می‌کنه که کارت‌های جعبه دوم هم کامل دوره شده باشن.

روز دوشنبه، فقط جعبه اول دوره می‌شه چون بازه‌های تعیین شده برای جعبه‌های دوم و سوم شامل دوشنبه‌ها نمی‌شه. روند دوره کردن کلمات به شکل قبله.

به همین منوال، هر روز تعدادی کلمه دوره می‌شن. هر چند تا جعبه دیگه هم که داشته باشیم، باز هم روند سیستم تغییری نمی‌کنه. پاسخ‌های صحیح به جعبه بعدی می‌رن و پاسخ‌های غلط به جعبه اول بر می‌گردن.

به علت به کار گیری Spacing Effect، این روش یادگیری رو به حداکثر می‌رسونه. در این روش بیشترین زمان صرف دوره کردن کلماتی که بلد نیستیم می‌شه. با انتقال کلماتی که بلد بودیم به جعبه‌های با بازه زمانی دور‌تر، به ذهنمون اجازه می‌دیم که اونها رو نهادینه کنه. فکر کنم وقتش باشه که این روشی که تازه یاد گرفتین رو امتحان کنید. پاشید تا دیر نشده.

11 دیدگاه
  1. علیرضا

    سلام.
    آیامامیتونیم،روش جعبه لایتنرروواسه ازمونهای کنکوری مثل وکالت وکارشناسی ارشدبه کارببریم؟

    1. پریسا سالارکیا

      بله مفیده ولی بستگی داره سطح زبانیتون چی باشه

  2. نرگس

    سلام وقت بخیر
    من برای اموزش لغات انگلیسی از جعبه لایتنر استفاده میکنم.ولی ممکنه چند روز سراغش نرم.اینجوری فایده داره؟

    1. علیرضا صفری

      تکرار در بازه‌های مشخص اصلی‌ترین کارامدی جعبه لایتنر است و فاصله افتادن بین تمرینات کارایی آن را قطعا کاهش می‌دهد.

  3. mahsa

    البته انلاینش هم هست …
    https://digileitner.com/

    کاملا هم رایگانه…

  4. N

    با سلام
    در یادگیری زبان با جعبه لایتنر، کلمه فارسی رو نگاه می‌کنیم و انگلیسی رو باید از حفظ بگیم یا برعکس!؟؟!
    مثلا رو طرف صفحه بنویسم دانش آموز و طرفی ک بابد حفظ کنم بنویسم student?

    1. علیرضا صفری

      سلام، بستگی به هدف شما دارد.
      در حالت کلی توصیه میکنیم لغت انگلیسی را روی برگه بنویسید و معنی آن را، به شکل تعریف، ترجمه، مترادف/متضاد و مثال در پشت برگه بنویسید. در این حالت کلمه انگلیسی را خوانده سعی دارید معنی آن را به ذهن بسپارید.

  5. پریسا

    جعبه کفش را ۵ قسمت کن اولی ۱، دومی ۲، و سومی۴، چهارمی ۸، اخری ۱۵ سانت . هر یک سانت تعداد روزهاییه که باید کارت انجا باشه تا ان سطح تمام شه. یعنی درسی که روز اول اردیبهشت میخونی، دور اول مرورت میشه ۲ اردیبهشت اگر مرور اول که دوم اردیبهشته بلد بودی میره تو خونه سه اگر نه میره خونه یک، دور دوم مطالعه درس روز اول اردیبهشت ۴ اردیبهشته دقت کنید فاصله مرور ۱ با مطالعه اولیه که یک اردیبهشت بود ۱ روز و مرور دوم با مرور اول ۲ روزه ، دور سوم همون درس، ۸ اردیبهشته چون تو خونه سوم ۴ سانت یا ۴ تا روز وقت هست، فاصله دور دو با دور ۳ میشه ۴ روز. حالا دور ۴ مطالعه درس اول اردیبهشت میشه ۱۶ اردیبهشت فاصله دور ۳ با ۴ میشه تعداد روزهایی که جعبه ۴ لازم داره تا کامل شه یعنی ۸ روز. حالا دور اخر ۳۱ اردیبهشته یعنی ۱۵ روز بعد دور ۴ هر جا للد نبودید برگه برگرده به خانه اول

  6. آیدا

    سلام ،لطف میکنید سوال من را پاسخ بفرمائید
    آیا روز یکشنبه باید کارت‌های جعبه یکشنبه را کنار گذاشت و از جعبه هرروزه شروع کرد تا کارت‌هایی که به جعبه یکشنبه وارد میشود با کارتهایی که از قبل در این جعبه بوده قاطی نشود،و سپس کارت‌های یکشنبه را که ابتدای کار کنار گذاشته بودیم را مرور کنیم

  7. مصطفی

    سلام .این نکنه اخرش مبهمه….نگفتین فلش کارت هایی که در جعبه روز جمعه جمع میشن چقد بمونن اونجا ؟ اگه فلش کارت ها همه تو روز جمعه بمونن که بازم با انبوه فلش کارت در روز جمعه مواجه میشیم !

    1. آیدا سامانی

      سلام،
      روش دوره کلمات جعبه جمعه مثل بقیه جعبه هاست. جعبه ای که مخصوص روز جمعه است رو در روز جمعه می ریم سراغش که فلش کارتهایی که توی اون جعبه هست رو مرور کنیم. اگر معنی کلمات رو درست یادمون باشه، چون دیگه جعبه ای بعد از جمعه ها نداریم، اون فلش کارتها کنار گذاشته می شن. اگر مثلا جعبه ای با عنوان ‘ ۲ هفته یک بار’ در نظر گرفته باشیم، فلش کارتهایی که معنیشون رو یادمون بوده، به این جعبه انتقال می دیم. اگر هم هر جایی از این پروسه، معنی کارتی رو فراموش کرده باشیم، فلش کارتی که معنی اش رو فراموش کردیم رو باز هم به جعبه اول بر می گردونیم.
      امیدوارم تونسته باشم سوالتون رو پاسخ بدم. باز هم اگر نکته ای مبهم بود، بفرمایید که شفاف سازی بشه.
      ممنون از توجهتون.

ارسال یک نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.