روش‌های یادداشت‌برداری، آشنایی با ۴ استراتژی معروف!

چگونه یادداشت برداریم؟ روش‌های یادداشت‌برداری به چه دردی می‌خورند؟همه یادداشت‌برداری می‌کنند، یا حداقل، همه مدعی هستند که یادداشت‌برداری می‌کنند. اما اگر نگاه دقیق‌تری داشته باشیم، خواهیم دید که بسیاری از افراد که ادعا می‌کنند با لپ‌تاپ نت‌برداری می‌کنند، در واقعیت مشغول گردش در اینترنت هستند، و دفترچه‌های یادداشت پر شده از نقاشی‌ بی‌حوصله در کنار چند کلمه منقطع که مثلا “مهم” هستند.این‌گونه نت‌برداری نقش مفیدی در روند یادگیری شما نخواهد داشت. برای یادگیری موفق، شما باید بتوانید ارتباط بین مباحث مطرح شده در کلاس، سر فصل‌های کتاب اصلی و کتاب‌های کمک آموزشی، و نیازهایتان در دنیای واقعی را پیدا کنید. یادداشت‌های شما نقشه راه افکارتان را مشخص خواهند کرد. بعد از گوش کردن دقیق و فعالانه، یادداشت‌برداری مهم‌ترین مهارتی است که موفقیت یادگیری شما را تضمین می‌کند.

اهمیت یادداشت‌برداری

• هنگام تمرین شنیداری و گوش‌دادن به شما کمک می‌کند.
• به شما اجازه می‌دهد میزان درک خود را از مطالب ارزیابی کنید.
• به شما نشان می‌دهد که از نظر مدرس، چه مطالبی مهم‌تر است.
• برای شما یک راهنمای مطالعه و دوره‌کردن ایجاد می‌کند.

یادداشت‌برداری موثر به زبان‌آموزان کمک می‌کند تا مطالب مطرح شده در کلاس را بهتر در ذهن نگه‌دارند تا بتوانند با استفاده از آنها تمرینات تکمیلی و مباحث پیچیده‌تر را دنبال کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که زبان‌آموزان به احتمال ۳۴% مطالب ذکر شده در یادداشت‌هایشان را به یاد خواهند آورد، در حالی‌که در مورد مطالبی که در یادداشت‌ها ذکر نشده، میزان یادآوری به کمتر از ۵% کاهش می‌یابد.اصلا مهم نیست که یادداشت‌های شما به‌صورت خلاصه مختصری از درس باشند یا یک راهنمای تصویری به‌همراه نمودار و جدول. آنچه مهم است، پیدا کردن یک استراتژی یادداشت‌برداری متناسب با خود شماست.روش‌های مختلفی برای یادداشت‌برداری وجود دارد و بهترین روش بستگی به سبک یادگیری شما و البته رویکرد مدرستان به مطالب آموزشی دارد. هر روش را می‌توان در دفتر، روی کارت‌های جدا یا به‌صورت دیجیتال با استفاده از لپ‌تاپ یا گوشی هوشمند به‌کار برد. هیچ روش به‌خصوصی مناسب تمام زبان‌آموزان و تمام شرایط نیست، و پیشنهاد ما این است که روش یادداشت‌برداری مختص به خودتان را ایجاد کنید.

فراموش نکنید که همواره آمادگی تغییر و اصلاح روش یادداشت‌برداری مورد انتخابتان را داشته باشید تا بتوانید آن را متناسب با نیازهای کلاس و مدرس تغییر دهید. لازمه یادداشت‌برداری موثر این است که در کلاس به‌طور فعال گوش دهید و بیاندیشید؛ فقط نوشتن سخنان مدرس تاثیر چندانی در یادگیری شما نخواهد داشت.

برای نت‌برداری موثر، نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• منظم باشید: یادداشت‌هایتان را منظم نگه‌دارید و مباحث مختلف را جدا نگه دارید. مثلا، برای مهارت‌های مختلف دفترچه‌های مختلف داشته باشید، یا یک دفتر بزرگ تهیه کنید و آن را به بخش‌های مشخص تقسیم کنید. با انجام این کار، هنگام مطالعه و دوره کردن زمان خود را برای پیدا کردن یادداشت‌هایتان تلف نمی‌کنید.
• از کاغذتان به‌ درستی استفاده کنید: بسیاری از زبان‌آموزان سعی می‌کنند تمام یادداشت‌های یک کلاس را در یک صفحه جای دهند و در نتیجه صفحات خالی زیادی در دفتر یادداشت به‌جا می‌گذارند. به‌جای این کار، هر بار مدرس به موضوع جدیدی می‌پردازد، شما هم یک صفحه جدید را شروع کنید. با انجام این کار هم یادداشت‌های منظم‌تری خواهید داشت و هم پیدا کردن یادداشت‌هایتان برای مطالعه و دوره ساده‌تر خواهد بود.
• از نشان‌های بصری استفاده کنید: ایده‌ها و مطالب دشوار و مهم را با ماژیک هایلایتر، خط کشیدن زیر جملات، رسم پیکان و علائم مختلف مشخص کنید. با این کار هنگام مطالعه و دوره، توجه شما به این بخش‌ها جذب خواهد شد و می‌توانید زمان بیشتری را صرف مطالعه این مطالب کنید.
• ایده‌های مشابه را با هم گروه‌بندی کنید: گروه‌بندی مطالب روش مناسبی برای مطالعه و حفظ کردن دروس است. می‌توانید ایده اصلی را با رسم خطوط رنگی به ایده‌های ریزتر و مرتبط وصل کنید تا نمای کلی از اطلاعاتتان ایجاد کنید. گروه‌بندی مناسب اطلاعات هنگام مطالعه و دوره کار شما را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند.
• خوانا بنویسید: دست‌خط بسیاری از افراد ناخوانا و نامشخص است. به یاد داشته باشید که یادداشت‌هایتان را برای این می‌نویسید تا بعدا هنگام دوره کردن ار آنها استفاده کنید، پس سعی کنید خوانا بنویسید. با داشتن یادداشت‌های خوانا همچنین می‌توانید به کمک هم‌کلاسی‌هایتان بیایید و یادداشت‌هایتان را در اختیار آنها قرار دهید. اگر در کلاس اجازه استفاده از لپ‌تاپ را دارید، می‌توانید یادداشت‌هایتان را تایپ کنید.

روش فهرست The List Method

در این روش، زبان‌آموز فهرستی ترتیبی از ایده‌ها به ترتیب ارائه توسط مدرس را یادداشت می‌کند. این روش معمولا توسط افرادی که با روش‌های دیگر یادداشت‌برداری آشنایی ندارند استفاده می‌شود. این روش نیاز به نوشتن مطالب زیادی دارد و ممکن است هنگام یادداشت‌برداری از مدرس عقب بمانید. در این روش، اولویت‌بندی کردن مباحث اغلب دشوار است.

یکی از کاربرد‌های اصلی این روش، یادداشت‌برداری فهرست‌وار در کلاس، و سپس تبدیل آن به یکی دیگر از انواع یادداشت‌برداری که به آنها اشاره خواهیم کرد، بعد از کلاس است. فراموش نکنید که بعد از کلاس، همیشه در اولین فرصت یادداشت‌های خود را مرور و مرتب کنید و به زبان خودتان خلاصه‌ای از کلاس بنویسید.

روش طرح‌ کلی The Outline Method

در این روش مهم‌ترین ایده‌ها در سمت چپ برگه با اعداد رومی مشخص می‌شوند. موضوعات مرتبط با ایده‌های اصلی پس از یک تورفتگی با حروف بزرگ انگلیسی نمایش داده می‌شوند. ایده‌های بیشتر را می‌توان بر اساس نیاز اضافه کرد و از اعداد عربی، حروف کوچک انگلیسی و غیره برای نمایش آنها استفاده کرد.

برتری اصلی این روش اولویت‌بندی مطالب براساس اهمیت است. ممکن است در ابتدای امر تشخیص اینکه مدرس به سراغ یک ایده جدید رفته است، دشوار باشد. برای بهبود، قطعا به تمرین و تجربه نیاز خواهید داشت. در شروع، برای مشخص‌کردن ایده‌های اصلی از سرفصل‌های موجود در کتاب، پیش از حضور در کلاس، استفاده کنید.

این روش یادداشت‌برداری با استفاده از یک لپ‌تاپ و نرم‌افزارهای تایپ کردن، بسیار ساده‌تر می‌شود. پس از کلاس فراموش نکنید تا یادداشت‌هایتان را بازخوانی کنید و دروس کلاس را به زبان خودتان در یک یا دو پاراگراف خلاصه کنید. این خلاصه در یادآوری مطالب کلاس و آمادگی برای جلسه بعدی بسیار مفید خواهد بود.

روش نقشه مفهومی The Concept Map Method

در طراحی یک نقشه مفهومی، ایده اصلی را در مرکز کاغذ قرار دهید. سپس از این ایده، خطوطی به سمت خارج و به دایره‌های کوچک‌تر رسم کنید. ایده‌های بعدی را در این دایره‌ها قرار دهید و از خط و پیکان برای وصل کردن ایده‌های مرتبط استفاده کنید. این روش، یادداشت‌های بصری برایتان ایجاد می‌کند که به‌سادگی رابطه بین ایده‌های مختلف را به نمایش می‌گذارد.

برای ایجاد یک نقشه مفهومی مناسب، ابتدا سرفصل دروس را بررسی کنید و ایده‌ها را از ایده‌های کلی و انتزاعی تا حقایق جزئی و ریز تقسیم‌بندی کنید. یکی از ایده‌های کلی را از کلاس انتخاب کنید و آن را در مرکز صفحه در یک دایره یادداشت کنید. سپس از آنجا شاخه‌هایی را جدا کنید که به ایده‌های ریزتر متصل می‌شوند. زمانی که یک ایده اصلی جدید مطرح می‌شود، آن را در یک دایره جدید با شاخه‌های خود قرار دهید. فراموش نکنید که ایده‌های اصلی مرتبط را با با خط و پیکان به هم ارتباط دهید.

مثل بقیه روش‌های یادداشت‌برداری، بعد از کلاس در یک یا دو پاراگراف مطالب کلاس و درسی را یه زبان خود حلاصه کنید.

یادداشت برداری به روش کرنل The Cornell Method

روش کرنل در دهه ۱۹۵۰ در دانشگاه کرنل توسعه یافت. این روش در اغلب دانشگاه‌ها پیشنهاد می‌شود و روش ساده‌ای برای یادداشت‌برداری است.

روش کرنل، شکل به‌خصوصی دارد که از چهار جعبه تشکیل می‌شود: سرتیتر، دو ستون و پاورقی.

سرتیتر، یک جعبه کوچک در بالای برگه است. در این جعبه اطلاعات شناسایی مثل نام دوره یا کلاس، سطح و تاریخ کلاس را یادداشت کنید. زیر سرتیتر برگه را به دو ستون تقسیم کنید: یک ستون باریک‌تر (حدود یک سوم برگه) در سمت چپ و یک ستون عریض‌تر در سمت راست صفحه. ستون سمت راست “ستون یادداشت” است. با استفاده از یکی از روش‌های یادداشت‌برداری که قبلا بیان کردیم، در این ستون نت‌برداری می‌کنیم. ستون سمت راست که “ستون نشان یا یادآوری” است، برای ثبت ایده‌های اصلی، کلیدواژه‌ها، سوالات، و یادداشت‌های دیگر استفاده می‌شود. جعبه پاورقی هم که در پایین این دو ستون قرار دارد برای نوشتن خلاصه‌ای از کلاس به زبان خودتان استفاده می‌شود. این به شما کمک می‌کند تا هنگام دوره کردن یادداشت‌هایتان از آنها سر در بیاورید.

نکات کلی در یادداشت‌برداری

جدا از اینکه از چه روشی برای یادداشت‌برداری استفاده می‌کنید، چند عادت یادداشت‌برداری که در همه شرایط و دوره‎‌ها کارایی دارند در ادامه ارائه شده‌اند:

آماده باشید.

اطمینان حاصل کنید که ابزار لازم را به همراه دارید. اگر در دفتر یادداشت برمی‌دارید، مطمئن شوید که برگه سفید کافی داشته باشد.برای هر کلاس یک دفتر جدا، یا بخش مشخص و جدا در یک دفتر بزرگ اختصاص دهید تا یادداشت‌هایتان با هم قاطی نشوند.بهتر است خودکارهای رنگی برای یادداشت‌برداری و علامت‌گذاری به‌همراه داشته باشید.

فقط روی یک سمت کاغذ بنویسید.

این کار به شما اجازه می‌دهد یادداشت‌های داخل کلاس را با یادداشت‌های هنگام مطالعه ترکیب کنید.    همه یادداشت‌هایتان را با عنوان، تاریخ و شماره در بالای صفحه مشخص کنید.

بین موضوعات مختلف فاصله قرار دهید.

با انجام این کار، اگر مدرس، درس جدیدی درباره همان موضوع ارائه داد، می‌توانید یادداشت‌هایتان را تکمیل کنید.

همه آنچه را که گفته می‌شود یادداشت نکنید.

فقط ایده‌های اصلی و مهم را یادداشت کنید.

همه آنچه را که روی تخته نوشته می‌شود یادداشت کنید.

احتمالا مدرس مطالب مهم را روی تخته یادداشت خواهد کرد.

از علائم و مخفف‌ها استفاده کنید.

اینکه از چه نشان و علائمی استفاده می‌کنید به خود شما بستگی دارد. فقط در استفاده از آنها ثابت و استوار باشید تا خودتان را گیج نکنید.می‌توانید در صفحه اول دفترتان یک کلید برای علائم و مخفف‌های استفاده شده قرار دهید.

افکار، ایده‌ها و سوالات خودتان را از آنچه توسط مدرس یا کتاب گفته‌ شده جدا نگه‌دارید.

مثلا می‌توانید از خودکار‌ها با رنگ‌های متنوع استفاده کنید.

برای خود یک علامت ایجاد کنید که زمانی که از مدرس عقب افتادید، از آن استفاده کنید.

هرگاه از درس عقب ماندید، از علامت استفاده کنید، فاصله بگذارید و بروید سراغ مطلب فعلی کلاس.بعدا می‌توانید یادداشت‌هایتان را با کمک هم‌کلاسی‌ها یا مدرس تکمیل کنید.

یادداشت‌های خود را در اسرع وقت (ترجیحا همان روز کلاس) دوره کنید.

این مهم‌ترین مرحله برای استفاده مناسب از یادداشت‌هااست.

از ستون یاددآوری استفاده کنید تا ایده‌ها و حقایق را مرتب کنید.

جاهای خالی را پر کنید و یادداشت‌های سریع و بی‌نظم را منظم کنید.

با استفاده از زبان خودتان، خلاصه‌ای از کلاس بنویسید.

این کار برای یادآوری درس بسیار مفید است.

تصور کنید خلاصه را برای شخص دیگری می‌نویسید. با انجام این کار خلاصه‌ای واضح و مفصل خواهید نوشت.