چگونه خودمان زبان یاد بگیریم؟

یادگیری یک زبان خارجی به‌تنهایی ممکن است. اما قطعا باید مسائل مختلفی را در نظر بگیرید. چگونه یک زبان را خودمان و به‌تنهایی تمرین کنیم؟ در این مقاله تصمیم داریم ۵ راه‌کار عملی به شما ارائه دهیم تا از همین امروز در مسیر یادگیری قرار گیرید.

چگونه خودمان زبان یاد بگیریم؟

اهداف هوشمندانه تعیین کنید

اگر هدف مشخص نداشته باشید، چطور می‌خواهید به آنها دست بیابید؟ قبل از اینکه مسیر یادگیری را شروع کنید، باید از خودتان بپرسید که اهدافتان چیست.اغلب وقتی به اهداف فکر می‌کنیم، قول‌های کوتاه مدتی که به خود می‌دهیم را به یاد می‌آوریم. بسیاری از ما تصمیم می‌گیریم؛ تصمیم می‌گیریم از وقتمان بهتر استفاده کنیم، تصمیم می‌گیریم که وزنمان را کم کنیم، تصمیم می‌گیریم یک زبان جدید بیاموزیم، و غیره. ولی دو هفته بعد، تمام این تصمیمات را فراموش می‌کنیم. مشکل چیست؟ آیا صرفا به‌خاطر تنبلی یا بیش از حد مشغول بودن است؟ شاید برای بعضی افراد این‌گونه باشد، ولی مشکل اغلب آن است که اهدافمان را به‌خوبی تعریف نکرده‌ایم. تعریف کردن اهداف مشخص هیچ تضمینی برای دستیابی به آنها نیست، ولی بدون اهداف مشخص موفقیت در عمل غیرممکن است.

مشکل بزرگ اهدافی که اغلب برای خود تعیین می‌کنیم این است که این اهداف اغلب نامشخص و گنگ هستند، غیر قابل اندازه‌گیری هستند، قابل دستیابی نیستند، با زندگی ما نامرتبط هستند، و یا زمان‌بندی ندارند. برای اینکه اهدافتان مفید باشند باید هوشمندانه انتخاب شوند، یعنی اهداف شما باید S.M.A.R.T باشند.

:S.M.A.R.T. goals

Specific

Measurable

Attainable

Relevant

Time-bound

یعنی اهدافی که مشخص می‌کنید باید: مشخص، قابل اندازه‌گیری، قابل دستیابی، مرتبط با شرایط شما، و زمان‌بندی شده باشند. به‌جای اینکه بگویید: “می‌خواهم انگلیسی بیاموزم.” (منظورتون از آموختن چیست؟ چه چیزی بیاموزید؟ تا کی؟ که باهاش چه‌کار کنید؟ …)  بگویید: “می‌خواهم به‌مدت ۶ ماه، هر جمعه، ۱۵ دقیقه با دوستم انگلیسی حرف بزنم.” تفاوت را می‌بینید؟

به‌جای مقصد، روی مسیر تمرکز کنید

اگرچه تعیین هدف برای موفقیت ضروری است، تصورکردن خود در حال دستیابی به آن اهداف چندان سودمند نیست. مثبت اندیشی خوب است، ولی بسیاری از افراد به‌طور ناخودآگاه اهداف را دست‌یافته می‌دانند و از تلاش دست بر می‌دارند. به‌جای اینکه خود را در حال عبور از خط پایان مسابقه تصور کنید، خود را در حال دویدن ببینید.

زبان‌آموزی را به چشم ماجرا ببینید، نه به چشم یک وظیفه سخت

به‌جای اینکه به خودتان بگویید: ” امروز باید زبان بخوانم.” از یک حقه روانی استفاده کنید و بگویید: “امروز می‌توانم زبان بخوانم.” همین تغییر کوچک می‌تواند تاثیر بزرگی در دیدگاه شما به زبان‌آموزی داشته باشد. به یاد داشته باشید که یک زبان جدید دروازه‌ای است به یک سرزمین‌های جدید، فرهنگ‌های جدید، غذا‌های جدید و … .دقایق و ساعت‌هایی که امروز صرف یادگیری یک زبان می‌کنید، در آینده سال‌های پرهیجانی برای شما به ارمغان خواهند آورد.

فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که به‌طور ذاتی برایتان لذت‌بخش باشند

اگر دوست ندارید به زبان فارسی روزنامه بخوانید، چرا باید خودتان را مجبور کنید که روزنامه انگلیسی بخوانید؟ یکی از راه‌های اصلی جذاب ‌کردن زبان‌آموزی، انتخاب فعالیت‌هایی است که در حالت عادی هم از آنها لذت می‌برید، کارهایی که شما را شاد و خوشحال می‌کنند. به‌طور مثال، من از دیدن فیلم و به‌خصوص فیلم‌های آسیای شرقی لذت می‌برم. به‌جای تماشای این فیلم‌ها با زیرنویس فارسی، معمولا از زیرنویس انگلیسی استفاده می‌کنم. به این شکل، لغات فیلم در ذهنم می‌مانند چون آنها را در یک متن جذاب می‌بینم. خودتان را بررسی کنید تا علایقتان را بشناسید و از همین علایق، فرصت‌هایی برای یادگیری زبان پیدا کنید.

رسانه‎‌های خود را با معادل انگلیسی‌زبان جایگزین کنید

یکی از مهم‌ترین تصمیماتی که در یادگیری زبان موثر است، این است که یادگیری زبان را به زمان‌های خاص موکول نکنید. زمانی که انگلیسی را تنها گزینه می‌کنید، مجبور خواهید بود که همه‌روزه با آن زمان سروکله بزنید. یکی از بهترین راه‌ها برای به حداکثر رساندن زمانی که در مجاورت زبان انگلیسی هستید جایگزینی رسانه‌های مصرفیتان شامل تلویزیون، فیلم، وب‌سایت‌ها، مجلات، پادکست‌ها و … با رسانه‌های انگلیسی زبان است. فیلم انگلیسی ببینید، مجلات انگلیسی بخوانید، به وب‌سایت‌های انگلیسی سر بزنید.

تمام دستگاه‌هایتان را روی انگلیسی تنظیم کنید

تاثیر این راه‌کار را نادیده نگیرید. همه ما روزانه ساعت‌های طولانی را صرف نگاه‌کردن به صفحه‌های مختلفی مثل صفحه مانیتور، صفحه گوشی و غیره می‌کنیم. تغییر زبان این دستگاه‌ها به انگلیسی میزان مجاورت شما با زبان انگلیسی را به‌طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. از همه بهتر، با انجام این کار مجبور خواهید شد از تجربیات قبلیتان استفاده کنید تا معنی کلماتی را که نمی‌دانید را حدس بزنید.

موارد اصلی را در خانه و محل کار خود به زبان انگلیسی برچسب گذاری کنید

این یک ایده قدیمی ولی موثر است. همان‌طور که تغییر زبان دستگاه‌هایتان مجاورت شما با زبان انکلیسی را در محیط افزایش می‌دهد، برچسب‌گذاری اشیا در خانه و محیط کارتان نیز همین کار را می‌کند. تفاوت اینجاست که این برچسب‌ها کمتر جنبه فنی دارند و شما را بیشتر با لغات روزمره آشنا می‌کنند. این بدان معناست که با لغت‌های ضروری‌تری آشنا خواهید شد که هنگام سفر به کشور خارجی برایتان مفید خواهند بود.

برای ترویج عادت های جدید نشانه های مطالعه بصری و جملات “وقتی… ، من …” ایجاد کنید

ایجاد عادات جدید و ترک عادت‌های قدیمی کار سختی است، ولی با چند ترفند ساده می‌توان این کار را کمی ساده‌تر کرد.

یادآوری‌های بصری مداوم در محیط خود ایجاد کنید. فلش‌کارت‌هایتان را روی میز کنار تختتان قرار دهید، گوشی موبایلتان را با برنامه‌های یادگیری زبان پر کنید و همانطور که قبلا گفتیم رسانه‌های خود را با رسانه‌های انگلیسی زبان جایگزین کنید.

جملات وقتی …، من … . ایجاد کنید. به طور مثال، “وقتی از خواب بیدار شوم، من ده فلش‌کارت را مرور می‌کنم.” برای زمان‌های مختلف در طول روز و اماکن خاص فعالیت‌هایی تعیین کنید که به طور روزمره انجام دهید.

پیشرفتتان را به ساعت اندازه‌گیری کنید، نه به سال

اکثر افراد فکر می‌کنند که سال‌ها طول می‌کشد تا یک زبان خارجی را بیاموزند. در عمل هم به نظر می‌رسد که اکثر افراد چند سال زمان نیاز دارند تا روان و مسلط صحبت کنند. دلیل این است که اغلب زبان‌آموزان فقط چند ساعت محدود، و گاهی تنها چند دقیقه، در هفته وقت صرف زبان خارجی می‌کنند. اما اگر یادگیری زبان اولویت اصلی شما باشد، و هر روز حداقل یک ساعت وقت صرفش کنید، خیلی زودتر به سطح تسلط مورد نظرتان خواهید رسید. اندازه‌گیری پیشرفت بر حسب سال بی‌معنی است. یک سال زمان طولانی‌است و اجازه ارزیابی دقیق به شما نمی‌دهد.

به‌جای سال، ببینید که چند ساعت را هر روز به‌طور فعالانه صرف یادگیری زبان می‌کنید. اگر از سرعت پیشرفتتان راضی نیستید، احتمالا باید تعداد ساعت کارتان را در هر هفته افزایش دهید. اما اگر ساعت‌های کارتان را پیگیری نکنید، نخواهید توانست برنامه‌تان را بهبود دهید. شاید حس کنید که زمان زیادی را صرف یادگیری انگلیسی می‌کنید ولی در واقع زمان مفید کمی را برای این منظور صرف می‌کنید.

حداقل ماهی یک‌بار صدای خود را در حال صحبت‌کردن ضبط کنید

راه‌های زیادی برای ارزیابی پیشرفت در یک زبان خارجی وجود دارد، ولی بهترین معیار پیشرفت، توانایی صحبت‌کردن به‌طور طبیعی و بدون متن است. مهم نیست از چه دستگاهی استفاده می‌کنید، فقط مهم این است که در فواصل زمانی مشخص صدای خود را ضبط کنید. یک ماه بازه مناسبی است چون به شما اجازه می‌دهد پیشرفت خود را ببینید یا بهتر بگوییم، بشنوید.

وقایع روزانه را به زبان انگلیسی بنویسید

هدف اصلی اکثر زبان‌آموزان توانایی صحبت‌کردن است. با این حال نباید مهارت‌های نگارشی را نادیده گرفت. یک دفتر یادداشت روزانه داشته باشید تا هم مهارتتان را در استفاده از زبان انگلیسی بهبود دهید و هم معیاری برای ارزیابی پیشرفتتان در طول دوران زبان‌آموزی داشته باشید. نیازی نیست که تلاش کنید نثر زیبایی خلق کنید، همین که هر روز در دفترچه‌تان یادداشت کنید کافی است. پس از چند ماه، زمانی که به یادداشت‌های قدیمی‌تان نگاه می‌کنید، پیشرفتتان را خواهید دید.

یک مربی ، شریک تبادل زبان یا یک معلم خصوصی بگیرید

اگرچه عنوان مقاله ” چگونه خودمان یک زبان یاد بگیریم” است، منظورمان این نیست که زبان را تنها و بدون تبادل با کسی بیاموزید. برای تسلط ضروری است که آموخته‌های خود را در مکالمه با افراد انگلیسی‌زبان به‌کار ببرید. با استفاده از نرم‌افزارهای ارتباطی مثل Skype به‌سادگی می‌توانید با زبان‌آموزان دیگر یا حتی انگلیسی‌زبانان بومی در ارتباط باشید.

دوستانی پیدا کنید که در حال یادگیری زبان هستند

تنهایی درس خواندن نه تنها کسل کننده است، بلکه معمولا به شکست می‌انجامد. حتی اگر یکی از دوستانتان هم مشغول یادگیری زبان‌انگلیسی باشد، به شما این امکان را می‌دهد که منابع آموزشی‌تان را با هم به اشتراک بگذارید و سوالاتتان را مطرح کنید. به علاوه با هم یادگرفتن احساس رقابت را در شما بر‌می‌انگیزد.

هر روز، فارغ از هر چیز، متعهد باشید که حداقل مقدار کمی مطالعه کنید

درست است که پنج‌ ساعت تمرین در روز بهتر از پنج دقیقه تمرین است، ولی پنج دقیقه خیلی بهتر از هیچی است. هر چقدر که کار پیش‌بینی نشده، موقعیت خاص، یا مشکل پیش بیاید حداکثر تلاشتان را بکنید که هر روز حداقل اندکی زبان بخوانید. حتی اگر فقط می‌توانید یک فلش‌کارت را دوره کنید. اگر یک روز تمرین نکنید، احتمال اینکه روز بعد هم تمرین نکنید را چند برابر کرده‌اید و به همین ترتیب از یادگیری دور و دورتر می‌شوید.

از لحظه‌های مخفی در طول روز استفاده کنید.

لحظات مخفی روز فرصت‌های عالی برای زبان‌آموزانی است که برنامه شلوغی دارند. هر زمان که منتظر چیزی هستید، چند فلش‌کارت مرور کنید یا به یک پادکست گوش کنید. چند ثانیه اینجا، چند دقیقه در جای دیگر با هم جمع می‌شوند و در پایان روز به زمان قابل توجهی بدل می‌شوند.

صبح اول وقت درس‌بخوانید

زبان‌آموزی را در اولویت قرار دهید. قبل از هر کار دیگر، هر روز زمانی را به یکی از مهارت‌های زبان اختصاص دهید. با انجام این‌کار هر چه در روز اتفاق بیافتد، خیالتان راحت است که زبان تمرین‌کرده‌اید. امیدوارم راهنمایی‌های فوق به شما این اطمینان را داده باشد که می‌توانید خودتان زبان بخوانید. موفق باشید.