روش ریشه یابی کلمات انگلیسی
ریشه‌ها هسته اصلی یک واژه هستند و معنای اصلی آن را سبب می‌شوند. با دانستن روش پیدا کردن این ریشه‌ها، بسیار راحت‌تر و سریع‌تر می‌توانید به معنای کلمه دست بیابید. دو نوع ریشه در زبان انگلیسی وجود دارد:
- لغت پایه و اساسی (base word): ریشه‌ای که به تنهایی هم دارای بار معنایی است. (مثل polite…)
- ریشه ترکیبی (combining root): ریشه‌ای که به تنهایی معنی ندارد. (مثل cord, flect, ject…)
آنچه در این مقاله بحث می‌شود، به شما کمک می‌کند که با یافتن و درک ریشه‌ی یک کلمه، به معنی آن نزدیک‌تر شده و بهتر آن را صرف بکنید.
در این بخش ما به بررسی دسته دوم ریشه‌ها که با ورود به عنوان ریشه مستقل، معنای خود را به لغت تحمیل می‌کنند، میپردازیم.
قوه تخیل و رویاپردازی شما به هنگام کار با ریشه، پیشوند و پسوند بسیار مهم است. معانی برخی لغات بسیار نزدیک به معنای ریشه، پیشوند یا پسوند به‌کار رفته در آن‌ها است. مثلا e یعنی خارج و ject یعنی پرتاب کردن و لذا معنی eject یعنی بیرون انداختن، بسیار نزدیک به پیشوند و ریشه استفاده شده در آن است.
| بیرون انداختن | E- (out) + ject (throw) = eject |
درحالیکه re یعنی عقب و ject یعنی پرتاب کردن، لغت reject یعنی رد کردن و یا نپذیرفتن را شکل می‌دهد.
| رد کردن یا پس زدن | Re- (back) + ject (throw) = reject |
در این مبحث باید بسیار زیرکانه عمل کنید و ارتباط بین این دو پیشوند و ریشه‌ی فعل را درک کنید. معنی ظاهری “به عقب پرت کردن” را به “رد کردن” نزدیک ببینید. در واقع چیزی را که “پس می‌زنید” یا “به عقب می‌ندازید”، پس آن را “نخواسته اید”.
در ادامه چند نوع ریشه‌ی مختلف را با هم بررسی می‌کنیم که به کمک درک معانی آن و پیشوند یا پسوند می‌توانید کل کلمه را حدس بزنید.
ریشه‌های حواس و احساس
حواس پنجگانه‌ی ما انسان‌ها که شامل حس بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه است، خود در زبان‌های مختلف، ریشه‌های متفاوتی دارند که با دانستن این ریشه‌ها، ربط کلمات را به این حواس درک می‌کنیم. در این بخش، با توجه به بعضی از حواس، ریشه‌ها را دسته‌بندی کردیم، تا در ذهن شما نیز به طور مرتب‌تری جای بگیرد.
- حس شنوایی یا hearing
ریشه‌های مربوط به این حس، می‌توانند مانند دیگر ریشه‌ها می‌توانند به همراه پیشوند یا پسوند در اول، وسط یا آخر آن کلمه حضور داشته باشند.
1. Dic, dict گفتن، سخن کفتن، بیان نمودن
Example:
Verdict (v.) = رای دادگاه، نظر صحیحی که گفته شده
Predict (v.) = پیش گویی یا پیش بینی کردن
Dictator (n.) = کسی که زور می‌گوید
2. Voc, vok صدا زدن، خطاب کردن، صحبت کردن
Example:
Vocal (n.) = آوازی، کسی که نظراتش را برای دیگران بیان می‌کند
Provoke (v.) = عصبی و تحریک کردن، صدای کسی را درآوردن
Advocate (v.) = دفاع کردن، به نفع کسی سخن گفتن
3. Audi صدا زدن، شنیدن
Example:
Audio (n.) = صدا
Audience (n.) = تماشاچی، شنونده
- حس بینایی یا sight
ریشه‌های مربوط به این حس، می‌توانند مانند دیگر ریشه‌ها می‌توانند به همراه پیشوند یا پسوند در اول، وسط یا آخر آن کلمه حضور داشته باشند.
1. Luc, lum, lus نور، روشنایی
Example:
Illuminate (v.) = روشن ساختن، آشکار نمودن
Luminous (adj.) = درخشان، تابان
Lucidity (n.) = شفافیت، روشنی
2. Spec, spect, spic دیدن، به نظر رسیدن
Example:
Prospect (n.) = چشم انداز، دورنما
Inspect (v.) = جست‌وجو کردن، با دقت دیدن
Speculate (v.) = حدس زدن، آینده نگری کردن
3. Vid, vis دیدن
Example:
Revision (n.) = بازبینی، اصلاح
Evident (adj.) آشکار، قابل دیدن
Vista (n.) = منظره دیدنی، دورنما
- حس لامسه یا touch
ریشه‌های مربوط به این حس، می‌توانند مانند دیگر ریشه‌ها می‌توانند به همراه پیشوند یا پسوند در اول، وسط یا آخر آن کلمه حضور داشته باشند.
1. Man, manu دستی، توسط دست
Example:
Manual (adj.) = تنظیمات دستی
Manipulate (v.) = دست‌کاری کردن، بدست گرفتن
Manuscript (n.) = کتاب دست‌نویس، نسخه خطی
2. Tact, tang لمس کردن، دست زدن، تماس
Example:
Intact (adj.) = دست نخورده
Contact (v.) = در تماس بودن، لمس کردن
Tangible (adj.) = ملموس، قابل درک
3. Soma بدنه
Example:
Somatic (adj.) = بدنی
Somatology (n.) = علم کالبدشناسی
- احساس یا feeling
Path, pathy احساس، درد
Example:
Empathy (n.) = همدلی کردن، درک احساس دیگران
Sympathy (n.) = همدردی
Antipathy (n.) = خصومت، دشمنی
ریشه‌های حرکتی و عملی
حرکت و عمل جزء اساسی تجربه انسانی هستند که در زبان به‌خوبی بازتاب یافته‌اند. ریشه‌های بسیاری از کلمات مرتبط با حرکات و فعالیت‌ها به زبان‌های باستانی برمی‌گردد و نشان‌دهنده نحوه‌ی درک انسان‌ها از این مفاهیم است. در این بخش از مقاله، با یکدیگر به بررسی ریشه‌هایی که به حرکت و عمل کردن مربوط هستند میپردازیم.
1. Cede, ceed, cess رفتن، حرکت کردن، تسلیم شدن و پذیرفتن
Example:
Succeed (v.) = موفق شدن، دست یافتن
Exceed (v.) = فراتر رفتن، از حد قانونی تجاوز کردن
Concede (v.) = پذیرفتن و تسلیم شدن
2. Lab,labor کار کردن، کار، عمل
Example:
Collaborate (v.) = همکاری کردن
Laboratory (n.) = آزمایشگاه
Elaborate (adj.) = ماهرانه کار کردن
3. Sequ, secu بدنبال آمدن، پیرو، ادامه
Example:
Prosecute (v.) = تحت پیگرد قرار گرفتن، دنبال کردن
Subsequent (adj.) = متعاقب، بعدی
Consequence (n.) = پی‌آمد، نتیجه
4. Duc, ducف هدایت کردن، سبب شدن
Example:
Conduct (v.) = هدایت و راهنمایی کردن
Reduce (v.) = به عقب نشاندن
Produce (v.) = سبب شدن، ایجاد کردن
5. Act, ag انجام دادن، اجرا کردن، اقدام کردن
Example:
Agile (adj.) = فرز و چابک
Activism (n.) = جنبش و فعالیت (سیاسی، اجتماعی)
Agent (n.) = مامور، وکیل
6. Fer, ferr آوردن، حمل کردن، به بار نشستن
Example:
Transfer (v.) = ارسال کردن
Prefer (v.) = ترجیح دادن
Referral (n.) = ارجاع
7. Mo, mot, mov حرکت، جا‌به‌جایی
Example:
Motion (n.) = حرکات، تکان
Emotion (n.) = احساس، هیجان
Motivation (n.) = انگیزه، چیزی که به حرکت وادارد
8. Port حمل کردن، انتقال دادن
Example:
Export (v.) = صادر کردن
Transport (v.) = انتقال دادن، جابه‌جا نمودن
Portable (adj.) = قابل حمل
9. Vert, vers گردیدن، برعکس کردن
Example:
Convert (v.) = برگرداندن، تغییر دادن، تبدیل کردن
Introvert (n.) = درون‌گرا
Adverse (adj.) = معکوس، ناسازگار، مغایر
10. Grad, gress گام برداشتن، حرکت کردن
Example:
Progress (n.) = پیشرفت
Graduate (v.) = فارغ التحصیل شدن، ارتقا پیدا کردن
Gradually (adv.) = گام به گام
سایر ریشه‌ها
در این بخش، به بررسی بقیه‌ی ریشه‌ها میپردازیم.
1. Tract کشیدن
Example:
Distract (v.) = حواس کسی را پرت کردن
Extract (v.) = بیرون کشیدن
Retract (v.) = حرف خود را پس گرفتن، پس (عقب) کشیدن
2. Bio حیات، زندگی، زیست
Example:
Biography (n.) = زندگی‌نامه
Symbiotic (n.) = همزیستی
Biology (n.) = زیست شناسی
3. Cap, cip, capt, cept, cieve گرفتن، نگه داشتن، محبوس کردن، فهمیدن
Example:
Perceive (v.) = درک کردن
Captive (n./adj.) = مجرم و اسیر شده
Recipient (n.) = گیرنده، دریافت کننده
Capacity (n.) = ظرفیت
4. Capit, capt سر، اصلی
Example:
Capitulate (v.) = سر تعظیم فروآوردن
Decapitate (v.) = گردن زدن
Capital 9n.) = سرمایه، پایتخت، حرف بزرگ (در ابتدای یک لغت)
5. Cred, credit باور داشتن، اعتماد کردن
Example:
Incredible (adj.) = باورنکردنی
Credulous (adj.) = زودباور، ساده لوح
Discredit (v.) = بی‌اعتبار ساختن
6. Chorn زمان
Example:
Synchronize (adj.) = همزمان و منطبق نمودن
Chronological (adj.) = به ترتیب تاریخ و زمان
Chronometer (n.) = زمان‌سنج
7. Ann, enni سال، زمان
Example:
Annual (adj.) = سالانه
Biennial (adj.) = دوسال یکبار
Biannual (adj.) = سالی دوبار
8. Par برابر
Example:
On a par (phrase) = در یک سطح
Disparity (n.) = نابرابری، تفاوت ناعادلانه
9. Sta, stat, stand ایستادن، جایگاه، ثابت نمودن
Example:
Constant (adj.) = ثابت، پایدار
Establish (v.) = بنا کردن
Status (n.) = موقعیت اجتماعی
10. Vol خواستن (بدون اجبار) ، خواه
Example:
Voluntary (adj.) = داوطلبانه
Benevolent (adj.) = خیرخواه، مهربان
Volition (n.) = اختیار، اراده
نتیجه گیری
در نهایت، یافتن ریشه‌های کلمات ابزاری قدرتمند برای درک معنای عمیق‌تر و تاریخ زبان است. این کار به ما این امکان را می‌دهد که تحول کلمات را ردیابی کنیم و ارتباطات آن‌ها را با فرهنگ‌ها و دوران‌های مختلف کشف کنیم. با بررسی ریشه‌ها، نه تنها دایره واژگان خود را غنی‌تر می‌کنیم، بلکه درک بیشتری از ظرافت‌های ارتباطات پیدا می‌کنیم. این فرآیند هم درک ما از ساختار زبان را تقویت می‌کند و هم توانایی ما را برای بیان خود به طور واضح‌تر و مؤثرتر افزایش می‌دهد.
تمرین
در آخر، تعدادی تمرین را برای شما آماده کردیم که با انجام آن به ارزیابی آنچه بالا توضیح داده شد، میپردازیم.
1. Question: What does the root “dict” mean?
(A) To speak, to say
(B) To see
(C) To hear
(D) To move
2. Question: Which of the following words is derived from the root “path”, meaning “feeling” or “suffering”?
(A) Export
(B) Sequence
(C) Illuminate
(D) Sympathy
3. Question: What does the root “mot”, “mov”, or “mo” signify?
(A) To speak
(B) To move
(C) To touch
(D) To hear
4. Question: The root “port” refers to:
(A) To speak
(B) To move
(C) To carry
(D) To shine
5. Question: Which of these words is derived from the root “act” or “ag” (meaning “to do” or “to act”)?
(A) Agent
(B) Transfer
(C) Inspect
(D) Luminous
Answer key:
1. A
2. D
3. B
4. C
5. A
واقعا مفید و کامل بود که چون راهکار گفته شده خود ادم هم میتونه بقیه ریشه هارو بشناسه ممنون
سلام مهران جان
نظرت برامون انگیزه هستش، خوشحالیم که براتون مفید بوده.🌸💙